Laatste wijziging: 1 februari 2024.
Update: 12-8-2023
Loop via het centrale pad voorbij het centrale plein met grootkruis. Het 6e vak aan je rechterhand is vak AX.
In de grond liggen vierkante blokken met daarop de vak-letters waar je ook een vak aan kunt herkennen en op de begraafplaats staat sinds 2022 een plattegrond.
Voormalige begraafplaatsen
In dit vak zijn de gesneuvelden overgebracht vanaf 6 locaties en een aantal veldgraven.
- Benthuizen (ZH) – N.H bijzondere begraafplaats (1x)
- Delden (O) -Algemene begraafplaats (9x)
- Groningen (GR) -Esserveld (196x)
- Groningen (GR) -Zuiderbegraafplaats (5x)
- Sittard (L) -Algemene begraafplaats (5x)
- Vught (NB) (Bijzondere begraafplaats kamp Vught) (83x)
Rangen
Qua rangen/functies vind je hier een paar opvallende.
- LokFührer (LOKFHR)
- Stabsintendant (STBS.INT.)
Het gros van de rangen bestaan uit Unteroffiziere, Grenadiers en (Ober)gefreiters.
De hoogste rang in dit vak is Stabsintendant wat vergelijkbaar is met Kapitein.
Vrouwen, kinderen, kindsoldaten en leeftijden
De oudste* in dit vak is 90 en had geen rang, Peter Joseph Rutten *21-4-1854 – † 29-12-1944 (AX-4-78).
De jongste* militair is 16 jaar oud geworden en had Matrose als rang. Hermann Roos *26-7-1928 – † 28-4-1945 (AX-5-101).
*Dit geldt uiteraard onder de bekende graven. Ook hier geldt dat onder de onbekenden nog jongeren of ouderen kunnen liggen.
Dit is echter een apart vak op Ysselsteyn met het hoogste aantal burgers. Het jongste slachtoffertje, een jongetje, werd één dag oud.
De gemiddelde leeftijd onder de gesneuvelden/overledenen in dit vak ligt net boven de 31.5 jaar.
Het aantal kindsoldaten in dit vak bedraagt 16. Deze gesneuvelden zijn niet ouder geworden dan 17 jaar.
Het aantal onbekende soldaten is 18 en er ontbreken geen graven.
Er liggen 47 vrouwen in dit vak.
Nederlanders
In vak AD vind je 17 Nederlanders cq inwonende van Nederland.
Oorzaken overlijden
Van het gros is onbekend wat de oorzaak van overlijden was maar van een paar personen is wel wat bekend. Van 23 man in dit vak is bekend dat ze omkwamen door het neerstorten van hun vliegtuig. Je kunt van alle neergestorte vliegtuigen op de pagina van het SGLO inzien wie er in zat, waar neergestort en waar begraven.
Tien personen kwamen om door een luchtaanval/bombardement waarvan een aantal burgers. Minimaal 78 personen overleden in interneringskamp Vught.
Eén man werd gedood door het verzet en één werd ter dood veroordeeld door een kriegsgericht.
Anne Elsinga
Op 31 december 1943 werd deze beruchte politiechef doodgeschoten op de Eendrachtsbrug in Groningen door Reint Dijkema. Elsinga stond bekend om zijn fanatieke jacht op verzetsmensen, joden en andere onderduikers. De beslissing werd genomen dat hij uitgeschakeld moest worden en zo geschiede. De wraak van de Duitsers liet niet lang op zich wachten en ze schoten die avond nog 6 man dood in hun huizen, een zogenaamde Silbertanne aktie.
Reint kon als schutter ontkomen maar werd maanden later alsnog gepakt en naar het beruchte Scholtenhuis gebracht voor verhoor. Na een zwaar verhoor waarbij hij gemarteld werd kon hij een landwachter die hem bewaakte overmeesteren en met zijn eigen wapen hem doodschieten. Reint werd half augustus afgevoerd naar Kamp Vught en kreeg een rood kruis bij zijn naam. Dat betekende dat hij op de dodenlijst stond. Enkele dagen daarna op 22 augustus werd hij op de fusilladeplaats te Vught doodgeschoten. Zijn naam staat daar vermeld op 1 van de vele panelen tussen alle andere slachtoffers. Reint werd 24 jaar oud.
De opvolger van Elsinga was ook snel bekend, dat was Jannes Luitje Keijer. Erg lang heeft hij niet van zijn nieuw verworven titel genoten, hij werd in april ’44 reeds doodgeschoten en ligt ook op Ysselsteyn.
Walter Anders
Walter, een SSer sinds 1931 is maar een korte tijd in het Scholtenhuis geweest. Vanaf augustus 1944 kwam hij naast de toenmalige chef Haase te staan om orde op zaken te stellen in het Scholtenhuis. 1 van zijn taken was het toezien op de uitvoering van het Niedermachungsbefehl. Dit bevel regelde dat iedereen die op heterdaad betrapt werd ter plekke doodgeschoten kon en moest worden. Geen rechtspraak meer waar je nog min of meer iets kon inbrengen tegen je straf. Walter kon zelf ook flink te keer gaan tijdens verhoren en liet dat dus niet enkel aan zijn ondergeschikten over. Een zwaar motorongeluk op 19 november 1944 wordt hem op 1 december fataal. Lees zijn uitgebreide verhaal in het boek van Monique Brinks. Deel-2 Daders. Blz-125 tot en met 137.
Er ligt een baby op Ysselsteyn..
Dit kun je lezen op diverse (nieuws)sites, ze verwijzen dan naar het graf van Johannes van Lent welke 6 weken oud werd. Er liggen echter veel meer babies en kinderen op Ysselsteyn dan Johannes van Lent welke je vindt in vak Q. Loop door naar vak AX en je komt er meer tegen. Waarom ze daar liggen is een goede vraag, aannemelijk is dat 1 of beide ouders Duitser waren en zaten opgesloten in interneringskamp Vught. Van een paar is bekend dat ze omkwamen bij een bombardement in Geleen en vanaf de begraafplaats aldaar na de oorlog zijn overgebracht naar Ysselsteyn. Hieronder vind je een lijst met burgerkinderen in vak AX. Wil je een lijst zien van alle burgerkinderen op Ysselsteyn, neem dan een kijkje op deze pagina: Kinderen op Ysselsteyn.
Johann Welters is de oudste in dit vak onder de burgerkinderen. Hij is wel foutief vermeldt als Johanna op zijn steen.
Bombardement Geleen 5 oktober 1942
Op 5 oktober 1942 vertrokken 257 RAF-bommenwerpers van verschillende vliegvelden in Engeland om Aken te bombarderen. Slecht weer zorgde voor problemen. Een groep pathfinders zou het doel markeren, maar onweer en ijsafzetting bemoeilijkten hun taak. Hierdoor werd het doelgebied verkeerd ingeschat, en Geleen werd per ongeluk gebombardeerd. 83 mensen kwamen om en er waren 22 zwaargewonden.
Daarnaast resulteerde het bombardement in de verwoesting van 59 woningen en zware schade aan 227 andere huizen, waarvan er 103 later gesloopt moesten worden. Ongeveer 528 huizen raakten beschadigd, en 1728 huizen hadden dak- en glasschade. Ongeveer drieduizend mensen werden dakloos door dit tragische incident.
Onder de doden waren ook 3 Duitse gezinnen waaronder 2 moeders met hun kind(eren), deze zijn na de oorlog naar Ysselsteyn overgebracht.
Slachtoffers bombardement Geleen
Hugo Frey
Hugo was een jachtvlieger op de Focke-Wulf Fw190.
Hij heeft het ridderkruis postuum ontvangen op 4 mei 1944 vanwege het neerschieten van 32 vijandige vliegtuigen, voornamelijk grote bommenwerpers. In 10 minuten tijd haalde hij 4 B-17’s neer. Bij het neerhalen van de 5e bommenwerper werd hij zelf geraakt en stortte neer bij Coevorden.
70plussers
Twintig mannen en vrouwen in dit vak waren 70 jaar of ouder waarvan 9 er 80plus waren. De oudste was zelfs 90-jaar oud. Deze Peter Rutten is ook tevens de oudste persoon op Ysselsteyn zover bekend. Maria Dieckmann is met haar 89 jaar de oudste vrouw op Ysselsteyn. Het grootste deel hiervan waren Duitse burgers uit de Duitse Selfkant regio tegen de Nederlandse grens. Ze moesten hun huis verlaten omdat de geallieerden oprukten in dat gebied en zijn zo naar Vught gebracht. Een groot aantal Duitse burgers hebben het leven in het interneringskamp niet overleeft. Sommige overledenen zijn na de oorlog naar Duitsland overgebracht maar ook zijn er behoorlijk aantal naar Ysselsteyn gebracht vanaf de bijzondere begraafplaats te Vught.
Data betreffende vak
Aantal genummerde graven:
Aantal onbekende graven:
Ontbrekende graven:
Aantal vrouwen (militair):
Aantal vrouwen (burger):
Aantal kinderen (burgers):
Aantal kindsoldaten:
Overleden na bevrijding (5-5-1945):
Aantal Nederlanders:
Ritterkreuz dragers:
Overleden bij het (gedwongen) ruimen van munitie:
Opvallende rangen:
– 300
– 18
– 0
– 0
– 47
– 39
– 16
– 9
– 17
– 1
– NNB
– LokFührer (LOKFHR)
– Stabsintendant (STBS.INT.)
Elk bericht is tot stand gekomen door gebruik te maken van diverse bronnen.
- SGLO [Studiegroep Luchtoorlog]
- Find a Grave Ysselsteyn [Fred van den Munckhof]
- Stichting Oorlogsslachtoffers [Richard Schoutissen]
- Ancestry Duitse database [Betaalde database]
- Boek: Achtung Minen-Antoon Meijers
- Boek: Duitse militaire begraafplaats Ysselsteyn-Hans Sakkers
- Alle getoonde foto’s zijn door de webmaster gemaakt tenzij anders vermeld. Deze mogen dus ook niet zonder schriftelijke toestemming verspreid worden.
Indeling Ysselsteyn
| Rij 1 | Rij 2 | Rij 3 | Rij 4 | Hoofdpad | Rij 5 | Rij 6 | Rij 7 | Rij 8 |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| CN/CU | CV | CW | CX | ↑ | AP | Bos | Bos | Bos |
| CQ | CR | CS | CT | ↑ | AR | Bos | Bos | Bos |
| CM | AM | CO | CP | ↑ | AT | Bos | Bos | Bos |
| Bos | CJ | CK | CL | ↑ | AX | Bos | Bos | Bos |
| Bos | CG | AK | AL | ↑ | AQ | Bos | Bos | Bos |
| Bos | AH | AI | AJ | ↑ | TE | Bos | Bos | Bos |
| TL/TLL | CA | CB | CC | ↑ | AB | AC | AD | AO/AE |
| TJ/TJJ | BX | BY | BZ | ↑ | Y | Z | AA | CF/AN |
| TH/THH | BU | BV | BW | ↑ | V | W | X | AF |
| Kameradengraven | Kameradengraf | Kameradengraf | Kameradengraf | Hoofdkruis | Kameradengraf | Kameradengraf | Kameradengraf | Verzamelgraf |
| TF/TFF | BR | BS | BT | ↑ | S | T | U | AG |
| TD/TDD | BO | BP | BQ | ↑ | P | Q | R | TCC/TC |
| TB/TBB | BL | BM | BN | ↑ | M | N | O | TAA/TA |
| BH | BI | BJ | BK | ↑ | I | J | K | L |
| BD | BE | BF | BG | ↑ | E | F | G | H |
| AZ | BA | BB | BC | ↑ | A | B | C | D |
| CD | CE | CI | 1914-1918 | Infobord | Ginkgoboom | CH | AV | AU |
| Bosrand | Bosrand | Bosrand | Bezoekerscentrum | Entree | Wit gebouw | Bosrand | Bosrand | Bosrand |
Disclaimer: Alle info wordt met de groots mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Doch kan ik fout geteld hebben of graven over het hoofd hebben gezien die wel in een bepaalde categorie vielen en ik ze daar niet bij telde. Ik controleer regelmatig op nieuwe info en maak correcties waar nodig.
Alle vermelde cijfers omtrent aantallen zoals:
– Aantal vrouwen in vak XX
– Aantal Nederlanders in vak XX
– Aantal kindsoldaten in vak XX
– etc etc
zijn afkomstig uit mijn database welke alle graven op Ysselsteyn omvat. Hieruit kan ik eenvoudig de benodigde info halen en zo tot een droge lijst met bepaalde data komen. Dit is handig maar ook meteen een risico, als de ingevoerde info niet compleet is kun je verkeerde conclusies trekken. Ik durf met 100% zekerheid te zeggen dat de info niet compleet is en dat alle info benoemd in mijn tabellen bij benadering is. Veel info is niet bekend door de aanwezigheid van onbekende soldaten [Ein Deutscher soldat] maar ook door het ontbreken van bepaalde info over bekende soldaten of foutieve informatie is het nooit compleet of 100% correct. Als ik aantallen vermeld zijn dit dus altijd de minimale aantallen.
Van de door het verzet geliquideerde collaborateur Elsinga
(graflocatie AX-9-206) zijn door de Volksbund abusievelijk
foutieve voornamen op het grafkruis vermeld. Zijn officiële
voornamen waren Anne Jannes.
Zijn korte tijd later eveneens door het verzet geliquideerde
opvolger Jannes Luitje Keyer ligt op graflocatie AT-5-116.