Ysselsteyn-Vak AP

Laatste wijziging: 1 februari 2024.

[Voorzien van grote update 2-4-2023]

Loop via het centrale pad geheel naar het achterste deel van de begraafplaats. Het laatste vak aan je rechterzijde, tegen het centrale pad, is vak AP.
In de grond liggen vierkante blokken met daarop de vak-letters waar je ook een vak aan kunt herkennen en op de begraafplaats staat sinds 2022 een plattegrond.

Voormalige begraafplaatsen

In dit vak zijn de gesneuvelden overgebracht vanaf 38 locaties, geen veldgraven.

• Alteveer (GR) – Algemene begraafplaats (9x)
• Borger (DR) -Algemene begraafplaats (5x)
• Buitenpost (GR) -Algemene begraafplaats (1x)
• Drachten (FR) – Zuiderbegraafplaats (1x)
• Gieten (DR) – Algemene begraafplaats (2x)
• Gorredijk (FR) -Algemene begraafplaats (2x)
• Gouda (ZH) -R.K begraafplaats (1x)
• Gramsbergen (O) – Algemene begraafplaats (1x)
• Haaksbergen (O) – R.K begraafplaats (1x)
• Hengelo (O) -Algemene begraafplaats Oldenzaalsestraat (1x)
• Hollum (FR) -Algemene begraafplaats (2x)
• Hoogeveen (DR) -Begraafplaats (6x)
• Hoog-Keppel (GLD) – N.H begraafplaats (1x)
• Hoogkerk (GR) – Algemene begraafplaats (5x)
• Huissen (GLD) -Algemene begraafplaats (5x)
• Kloosterveen (DR) – Algemene begraafplaats (2x)
• Lemmer (FR) – Algemene begraafplaats (1x)
• Middelaar (L) – R.K begraafplaats (11x)
• Midwolda (GR) – Algemene begraafplaats (2x)
• Mook (L) -Rooms katholieke begraafplaats (113x)
• Murmerwoude (GR) – Algemene begraafplaats (1x)
• Nes (FR) -Algemene begraafplaats (5x)
• Nieuwolda (GR) -Algemene begraafplaats (1x)
• Nijmegen (GLD) – N.H. Begraafplaats Rustoord (4x)
• Noorddijk (GR) – Algemene begraafplaats (1x)
• Odoorn (DR) – Algemene begraafplaats (6x)
• Oldeouwer (FR) -Algemene begraafplaats (8x)
• Oosterhout (NB) -RK begraafplaats (1x)
• Oost-vlieland (FR) -Algemene begraafplaats (2x)
• Opheusden (GLD) -Algemene begraafplaats (1x)
• Paterswolde (DR) -Algemene begraafplaats (3x)
• Sneek (FR) – Algemene begraafplaats (3x)
• Tiel (GLD) -Algemene begraafplaats (1x)
• Twijzel (FR) – Algemene begraafplaats (3x)
• Vught (NB) (Bijzondere begraafplaats kamp Vught) (4x)
• Wagenborgen (GR) -Bijzondere begraafplaats (46x)
• Zuidwolde (DR) – Algemene begraafplaats (5x)
• Zweeloo (DR) – Algemene begraafplaats (1x)

Rangen

Qua rangen/functies vind je hier een paar opvallende.

• Hilfszoll-Assistent (HILFSZOLLASS.)
• Oberstabsgefreiter (OB.STGEFR.)
• Reichsbahn-Betriebswart (RB-BETR.WART.)
• Reichsbahn-Oberinspektor (RB-OB.INSP)
• Stabsobermaschinist (ST.OB.MASCH.)
• Truppenführer (TRUPPF.)

Het gros van de rangen bestaan uit Unteroffiziere, Grenadiers en (Ober)gefreiters.
De hoogste rang in dit vak is Hauptmann (HPTM.)

Vrouwen, kinderen, kindsoldaten en leeftijden

De oudste* in dit vak is 68 en had geen bekende rang/functie. Wilhelmina Kollenberg-Hungerland *8-3-1877 – † 1-4-1945 (AP-12-296).
De jongste* is 16 jaar oud geworden en had Matrose als rang. Lothar Basler *24-12-1928 – † 1-4-1945 (AP-3-68).
Naast Lothar liggen er nog drie zestienjarigen in vak AP.

*Dit geldt uiteraard onder de bekende graven. Ook hier geldt dat onder de onbekenden nog jongeren of ouderen kunnen liggen.

De gemiddelde leeftijd onder de gesneuvelden in dit vak ligt rond de 27.5 jaar.
Het aantal kindsoldaten in dit vak bedraagt 12. Deze gesneuvelden zijn niet ouder geworden dan 17 jaar.
Het aantal onbekende soldaten is 51 en er ontbreekt geen enkel graf.
Er ligt 1 vrouw in dit vak.

Wilhelmina Kollenberg-Hungerland

Wilhelmina welke is geboren in Syke Duitsland, een plaatsje onder Bremen, was getrouwd met de slager Otto Karl Heinrich Kollenberg. Ze hadden hun slagerij in het Nederlandse Aalten aan de Dijkstraat 50. Wat verder zoekwerk in oude kranten gaf weer dat Otto Kollenberg in 1941 was benoemd tot bewindvoerder. Volgens Find a grave klopte tijdens de bevrijding van Haaksbergen op 1 april 1945 de Binnenlandse strijdkrachten aan bij de familie Kollenberg. Otto kwam naar buiten met zijn handen hoog, Wilhelmina weigerde en werd door de deur heen doodgeschoten.
Over de voorgeschiedenis van Wilhelmina zelf is niets te vinden in de kranten of online archieven. Ook het lot van Otto na de oorlog is mij niet bekend.

Op grond van paragraaf 7 van de „Verordening tot verwijdering van joden uit het bedrijfsleven” is benoemd tot bewindvoerder, gerechtigd tot ’t beheer der N.V., O. K. H. Kollenberg te Aalten en tot bewindvoerder, gerechtigd tot ’t vervreemden der onderneming de „Niederlandische Aktiengesellschaft für Abwickelung van Unternehmungen”, Den Haag.

_{Bron: De koerier 05-12-1941}

Nederlanders

In vak AP vind je tien Nederlanders. Vier hiervan kwamen om bij het ruimen van landmijnen na de oorlog.

Oorzaken overlijden

Van het gros is onbekend wat de oorzaak van overlijden was maar van een paar personen is wel wat bekend. Van 3 man in dit vak is bekend dat ze omkwamen door het neerstorten van hun vliegtuig. Je kunt van alle neergestorte vliegtuigen op de pagina van het SGLO inzien wie er in zat, waar neergestort en waar begraven.

Twee personen zijn verdronken, vier zijn er overleden bij het ruimen van landmijnen.

Omgekomen voordat de oorlog begonnen was

Twee man sneuvelde nog voordat Nederland in oorlog was. De 25-jarige Otto Schuchna, bemanningslid van de Duitse U-boot U-16.
Op 25 oktober 1939 werd de Duitse U-boot U-16 aangevallen door HMS Puffin en HMS Cayton Wyke terwijl het door het Nauw van Calais voer ter hoogte van Kent. Tijdens het ontwijken van de dieptebommen die beide schepen afwierp probeerde U-16 ook de Goodwin Sands (zandbanken) te vermijden. Beschadigd door dieptebommen strandde U-16 toch op de zandbanken en gingen alle 28 bemanningsleden verloren. De meeste bemanningsleden spoelde al vrij snel aan, Otto Schuchna dreef echter af en kwam bij Ameland terecht en was hiermee de eerste Duitser die in Nederland begraven werd sinds het eindigen van WW1.

In juli 1940 voer de betreffende HMS Cayton Wyke op dezelfde plek als waar hij in oktober 1939 de U-16 had laten zinken. De rollen waren toen omgedraaid, een Duitse U-boot schoot een torpedo af en raakte het Britse schip vol waarna deze zonk en zijn volledige bemanning meevoerde naar de bodem. Beide boten lagen slechts enkele honderden meters van elkaar. Slechts drie van deze 18 mannen zijn ooit gevonden, deze drie zijn ook in Nederland aangespoeld en hebben hier hun graf in Noordwijk en Brielle.

De 2e Duitser die sneuvelde voordat de oorlog begonnen was in Nederland was Helmut Biester.
Als Bordfunker (radioman) vloog Helmut in de Dornier DO 17 op 31 maart 1940 boven Nederland voor een vlucht met als taak meteorologische verkenning.
Door een onbekende reden stortte het vliegtuig neer in de zee bij Ameland. Alle vier de bemanningsleden kwamen hierbij om het leven.
Twee man, Gerhard Hertel en Franz Jahn zijn nog altijd vermist. Helmut spoelde op 9 april 1940 aan, de civiele meteoroloog Dr. Joseph Wille spoelde 2 maanden later op 9 juni aan op Ameland. Helmut is na de oorlog overgebracht naar Ysselsteyn.

Omgekomen bij het ruimen van landmijnen

De Nieuwe Haagse Courant maakt in een rubriek “Wist u dat” melding dat er in de Limburgse gemeente Broekhuizen 9 Nederlandse SSers zijn omgekomen bij het ruimen van Landmijnen. Eén hiervan ligt in vak AP. Sjef Clasquin.
De krant De Zwijger plaatste een ingezonden stuk van een lezer over een ander voorval die dag waarbij hij zich afvroeg of “we wel christenen waren”.

Zijn wij Christenen?
Bij den dood van drie Ned. SS-ers in Leunen.

Het mynenruimen in onze gemeente eischte deze week weer drie slachtoffers. Ditmaal waren het Nederlandsche SS-ers, dus landverraders.
Het viel my op hoe licht de bevolking over de dood van deze menschen oordeelt.
Men hoort geregeld vertellen „Och, het zijn maar SS-ers” Zo oordeelt Jan publiek. Maar weet gij ook lezer, dat deze menschen vrijwillig mijnen ruimen. De Nederl. SS-ers waren schoften, en uit deze schoften zijn zij naar voren gekomen die hun schuld t.o. van het Nederlandsche volk willen uitboeten. Is het dan aan ons om deze menschen te oordelen en te veroordelen?

Men zegt gewoonlijk „dan hadden ze zich maar niet by de moffen moeten aansluiten.. ” Weet gij ook lezer, dat er by deze menschen, jongens zijn
die maandenlang in een concentratiekamp vertoefden, die uit wanhoop SS-er werden omdat zij de elende en folteringen van het concentratiekamp
niet langer aankonden. En nu bij hun dood, hoort men menschen, die zelf dik aan de moffen verdienden, zeggen „het zyn maar SS-ers”
Menschen die goederen, aan het Nederlandsche volk ontstolen, aan de moffen verkochten tegen woekerprijzen, oordeelen thans over hun gevallen landgenoten.

Wij hebben gedurende de bezetting de terreur en onderdrukking van den vijand moeten verduren. Wanneer wy ons niet kunnen verheffen boven het
peil der Duitschers, wanneer wij de zelfde methodes gaan toepassen op onze vijanden, zijn wij zelf schurken en niet waard om een cultuurvolk
genoemd te worden.
Juist door onze vroegere vijanden te laten zien, dat wy beter, menschelijker zijn als zij, toonen wij hen dat zij een fout begaan hebben. En gij,
oorlogsprofiteurs, die thans zoo smalend zegt ,,’t is maar ‘een SS-er, hij heulde met het moffentuig” steekt Uw hand in eigen boezem, want gij
loopt toevallig rond omdat men U niets kan bewijzen, omdat gij te slim zijt geweest… Maar gij oorlogsprofiteur, gij waart een schurk.Wanneer dus een of meer van deze SS-ers den dood vinden bij het ruimen van mijnen, bedenk dan dat er ergens in Nederland een Nederlandsche moeder is, die bidt voor haar zoon. Laat wij dan de doden met rust laten en tonen dat wy christenen zijn.
Dan pas zijt gy een goed Nederlander. P.S.

NOOT DER REDACTIE.
Wy ontvingen bovenstaande brief van een onzer lezers. De inhoud ervan heeft ons katholieken, of U het er al of niet mee eens bent, toch wel
iets te zeggen. Deze in ‘eenvoudige taal gestelde brief raakt het probleem: de straf en de vergelding jegens de aan ons volk begane misdrijven.
Dat wy hierbij ons christen zijn vergeten is zo menschelijk, maar nooit verantwoord !

Bron: De Zwijger 1-9-1945

De betreffende SSers die omkwamen bij deze ontploffing waren Franciscus van der Ploeg (AP-10-247), Gerard Peeters (AP-10-234) en Adrianus Reedijk (BL-7-158). Omstreeks 11 uur in de ochtend ging één van deze 3 mannen op een zogenaamde S-mine staan welke toen detoneerde en alle drie de mannen dodelijk trof. Diezelfde dag zijn ze alle drie begraven in Vught op de begraafplaats van het interneringskamp aldaar.

Kampbewakers kamp Erika

Nico van der Kolk, Johannes de Jong en Antoon van der Gouwe zijn kampbewakers bij “kamp Erica” in Ommen. Johannes de Jong volgde de mariniersopleiding maar maakte tijdens de oorlog de keus om voor de bezetter te gaan werken. Hij werd bewaker bij het strafkamp te Ommen in 1942. Hier was hij tevens lid van de knokploeg welke erom bekend stond de gevangenen flink te mishandelen. Nico en Antoon waren tevens bewakers, over hun gedrag is online niets te vinden.

Op 11 april 1945 werd het kamp bevrijdt, de 3 mannen konden echter ontkomen. Twee dagen later raakten ze echter in gevecht met de Canadezen en komen om in een vuurgevecht nadat ze een tank van de Canadezen onder vuur namen.

Heideplantjes

In oktober van elk jaar is de een-na-laatste rij paars gekleurd. Alle graven in rij 11 krijgen dan een heideplantje gehangen aan de kruissteen. Ze hebben zover ik weet niets gemeen, ze komen wel veelal uit Limburgse (veld)graven maar ook vanuit het noorden des lands.

Data betreffende vak 

Elk bericht is tot stand gekomen door gebruik te maken van diverse bronnen.

• SGLO [Studiegroep Luchtoorlog]
• Find a Grave Ysselsteyn [Fred van den Munckhof]
• Stichting Oorlogsslachtoffers [Richard Schoutissen]
• Ancestry Duitse database [Betaalde database]
• Boek: Achtung Minen-Antoon Meijers
• Boek: Duitse militaire begraafplaats Ysselsteyn-Hans Sakkers
• Alle getoonde foto’s zijn door de webmaster gemaakt tenzij anders vermeld. Deze mogen dus ook niet zonder schriftelijke toestemming verspreid worden.

Ancestry.de

Post Views: 0

Oorlogsslachtoffers.nl

Post Views: 0

SGLO

Post Views: 0

Duitse militaire begraafplaats Ysselsteyn

Post Views: 0

Find a grave

Post Views: 0

Achtung-minen

Post Views: 0

• Otto Schuchna. Ubootarchiv.de
• U-boot U16
• Lot HMS Cayton Wyke
• Crash Helmut Biester. Aviation-Safety.net

Disclaimer: Alle info wordt met de groots mogelijke zorgvuldigheid samengesteld. Doch kan ik fout geteld hebben of graven over het hoofd hebben gezien die wel in een bepaalde categorie vielen en ik ze daar niet bij telde. Ik controleer regelmatig op nieuwe info en maak correcties waar nodig.

Alle vermelde cijfers omtrent aantallen zoals:

– Aantal vrouwen in vak XX
– Aantal Nederlanders in vak XX
– Aantal kindsoldaten in vak XX
– etc etc

zijn afkomstig uit mijn database welke alle graven op Ysselsteyn omvat. Hieruit kan ik eenvoudig de benodigde info halen en zo tot een droge lijst met bepaalde data komen. Dit is handig maar ook meteen een risico, als de ingevoerde info niet compleet is kun je verkeerde conclusies trekken. Ik durf met 100% zekerheid te zeggen dat de info niet compleet is en dat alle info benoemd in mijn tabellen bij benadering is. Veel info is niet bekend door de aanwezigheid van onbekende soldaten [Ein Deutscher soldat] maar ook door het ontbreken van bepaalde info over bekende soldaten of foutieve informatie is het nooit compleet of 100% correct. Als ik aantallen vermeld zijn dit dus altijd de minimale aantallen.