Laatste wijziging: 9 mei 2024.
We schrijven kerstavond 1944 bij Culemborg. De Duitsers moeten in grote getale richting Antwerpen voor ondersteuning van het Ardennenoffensief. De vele manschappen en hun materieel moet de rivier de Lek over en bij Culemborg ligt een mooie spoorbrug, deze is echter niet betrouwbaar en is bovendien, niet geheel vreemd, in gebruik door de spoorwegen. Een stukje stroomopwaarts ligt echter een gierpont. Deze was beschikbaar en geschikt voor beperkt zwaar vervoer.
[Screenshot Google Maps van huidige situatie met een soortgelijke pont qua werking. Screenshot van Topotijdreis van locatie in 1944]
Een gierpont zit met een kabel vast aan een anker welke een stuk stroomopwaarts midden in de rivier op de bodem ligt. Hierdoor vaart de pont met een boog de rivier over waarbij hij geleidt wordt door de kabel. Op 24 december 1944 moeten er veel voertuigen overgezet worden in korte tijd. Het overzetten met de pont gaat gecontroleerd en goed, maar enkel erg langzaam. Tijd is iets wat de commandant niet heeft waardoor hij tegen beter weten in voertuigen over de spoorbrug gaat sturen. Dit gaat al meteen mis en het eerste transport wordt aangereden door een trein. Terug naar de veerpont dus. Om tijd te besparen luistert de commandant niet naar de regels omtrent het maximale toegestane gewicht op de pont.
Een 20 tons trekker met daarachter een FLAKgeschut wordt met de bemanning de pont op gereden. Even later gaat het gruwelijk mis. De kabel breekt waardoor de pont naar voren knalt en de trekker met het geschut rolt zo achteruit van de pont af het donkere en koude water in. Diverse Duitsers vallen in het water en door snel optreden van de Nederlandse pontbemanning werden er diverse Duitsers gered dmv een aanwezige roeiboot. Voor vier jonge Duitsers komt de hulp te laat, ze lagen te slapen in het voertuig en konden niet meer gered worden.
Hun namen luiden:
- Willem van Hülsen
- Engelbert Wachtberger
- Otto Ruschizka
- Johann Scheuerlein
Je vindt hun graven in vak AH. (Graf 3-75 / 4-76 / 4-77 & 4-80)
Gebruikte bronnen:
- Oorlogsslachtofferswestbetuwe, tevens aanrader voor het uitgebreide verhaal.
- Topotijdreis.nl