Laatste wijziging: 13 september 2024.
Ga je graag wandelen in de natuur langs diverse vennetjes en over de heide, dan kan ik de Landschotse heide aanraden. Er liggen diverse wandelpaden die je kunt volgen en één daarvan voert je langs de schijnboten van de Duitsers ten tijde van de oorlog. Hedendaags zijn dit enkel nog maar wat zichtbare verhogingen op de heide van ongeveer 50 meter lang en 7 meter breed. Vroeger stonden hier houten kajuiten op zodat het wat realistischer leek.
Duitse bommenwerpers konden hier oefenen in het werpen van bommen op schepen, ze gebruikten hier geen echte bommen voor maar gelijkvormige cementen varianten met daarin een ampul gevuld met fosfor die brak wanneer de bom op de grond terecht kwam. Hierdoor ontstond een rookwolk zodat de plek van impact vanaf een veilige afstand geobserveerd kon worden. Op twee kilometer afstand van de boten stond een observatiebunker vanuit waar de inslagen bekeken werden.
Notabwurfplatz
Naast een oefenterrein tijdens de oorlog was het ook een Notabwurfplatz, dat wil zeggen dat hier Duitse bommenwerpers hun bommen afgooiden die ze niet op hun doelwit gegooid hadden. Met bommenlast landen is zeer gevaarlijk dus deze werden in een afgelegen gebied afgeworpen zodat ze daar veilig tot ontploffing konden komen. Voorheen gooiden ze die af op hun schijnvliegveld SF-38 DUN bij Oirschot maar vanwege een ongeval mocht dit niet meer en werd het terrein naast de schijnboten het dumpterrein. Een grote letter N en een kruis markeerde de locatie van afwerpen.
Dat het niet altijd goed ging bewijst een drietal graven op Ysselsteyn. Op 9 juli 1941 komen Otto, Gerhard en Kurt om het leven wanneer een Luftmine ontploft wanneer deze benaderd dan wel onklaar gemaakt wordt. De Luftmine, ook wel Parachute mine genoemd bestond uit 2 varianten, type A en B. Type A woog 500 kilo, zijn grote broer type B woog 1000 kilo.
Ze waren vooral bedoeld om de Britse zeevaart te verstoren. Wanneer de bom afgeworpen werd klapte de parachute uit waarna de bom rustig naar beneden viel. Kwam hij op een harde ondergrond terecht dan werd er een tijdklok geactiveerd en na ongeveer een halve minuut detoneerde de mijn. Kwam de mijn in het water terecht dan werd een magnetische ontsteker geactiveerd. Zodra een groot metalen voorwerp zoals een schip dichtbij kwam detoneerde de mijn.
Dagrapport van veldwachter A. Heeffer
De veldwachter maakte in zijn dagrapport van 19 april 1941 melding van twee niet ontplofte luftminen in het huidige Vissersven. Op 25 april meldt hij dit aan de Duitsers.
De drie hierboven vermelde Duitsers komen echter pas maanden later om het leven. Of zij dus omkwamen bij het ruimen van deze betreffende twee luftminen is niet duidelijk, er is verder geen voorval/melding te vinden van vliegtuigbommen die niet ontploften bij het neerkomen. Luchtfoto’s uit die tijd vertonen vele kraters van bommen die zijn afgeworpen, het gros zal dus wel op normale wijze zijn ontploft.
De locatie van de twee ontplofte luftminen is bij archeologisch onderzoek gevonden in 2012. Het Vissersven viel geregeld droog en daarbij werden de twee grote kraters zichtbaar. De Luftminen hadden een zachte landing gehad ondanks dat ze met de parachutes in elkaar verwikkeld raakten tijdens de afdaling. Ze kwamen in het vennetje terecht, hierdoor detoneerden ze niet op de gebruikelijke manier na een halve minuut.
[Op onderstaande Googlemaps foto van enkele jaren geleden zijn de twee kraters goed zichtbaar doordat het toen een droge zomer was waarbij alles droog viel. Bovenste cirkel geeft de kraters aan, de onderste cirkel de nog resterende schijnboten]
Een stukje zuidelijker op de map lag nog een enorme schijnboot welke waarschijnlijk een koopvaardijschip moest voorstellen, deze was rond de 200meter lang en 20 meter breed. Vlak daarbij was nog een schijnboot of een schijn Uboot. Dit gebied bestaat nu uit weilanden en boerderijen waardoor daar niets meer te vinden is.
De observatiebunker op zo’n 2 kilometer afstand van de huidige schijnboten. Je vindt deze aan de Ir. Mettropweg 3 te Hoogeloon. De bunker ligt midden in een weiland en is goed vanaf de weg te zien.
Locatie schijnboten
Rijd naar de Keijenhurkseweg te Vessem, dit is een doodlopende straat. Aan het einde kun je parkeren en vanaf daar het natuurgebied betreden. Volg het wandelpad in het verlengde van de weg en je komt automatisch na een paar honderd meter langs de schijnboten. Een paar liggen aan het wandelpad, de anderen liggen verscholen in de heide en moet je even naar zoeken. Bij de eerste staat een informatiebord en liggen diverse oude cementbommen.
Op de afbeelding van Topotijdreis kun je links de map van 1941 zien en rechts die van 2024. De bovenste rode cirkel geef de locatie aan van de 2 luftminen. De onderste cirkel geeft de positie aan van de schijnboten en het vierkantje de observatiebunker.
Graven op Ysselsteyn
In het vak AA, rij 2 vind je de graven van onderstaande mannen welke sneuvelde bij de detonatie van een Luftmine op de Landschotse heide.
Bijgevoegd de sterbeurkundes.
- Unteroffizier Otto Hebbecker. 24 jaar.
- Gefreite Kurt Karl Nehm. 20 jaar.
- Gefreite Gerhard Störtzel. 21 jaar.
