Oorlogsgravenrondrit: Weert-Nederweert-Meijel-Ysselsteyn

Laatste wijziging: 1 februari 2024.

Na een lange periode met grijs/grauw weer en regelmatig regen eindelijk een mooie zaterdagochtend [15-4-2023] met veel zon.
Deze ochtend een ritje gemaakt naar Weert, Nederweert, Nationaal park de grote Peel en Ysselsteyn als afsluiter. De route via Googlemaps kun je onder de hieronder vinden. Als startpunt vul je uiteraard je eigen woonplaats in.

vind je en vind je en vind je

Weert-Begraafplaats Molenpoort

Je kunt op 2 locaties (betaald) parkeren en zo binnen enkele meters de begraafplaats op lopen. Aan de noordzijde is een ruime parkeerplaats aan de Beekpoort. Je loopt dan via de huidige hoofdingang de begraafplaats op. Je kunt ook ten zuiden aan de Molenpoort parkeren. Langs de straat is beperkte parkeerruimte en via de oude hoofdpoort kun je dan de begraafplaats op. Het is een mooi onderhouden begraafplaats, de paden zijn van witte kiezelstenen. De openingstijden zijn van 08.00 tot 20.00 en de hekken zijn op slot buiten die tijden. Dus wanneer je een vroege vogel bent zoals ik dan mag je even wachten voor je binnen kunt.

De oorlogsgraven van de Britten, Duitsers en Fransen vind je aan de zuidzijde tegen het hek. Het Nederlandse oorlogsgraf vind je schuin rechts vanaf het hoofdpad gezien. Voor de duidelijkheid heb ik een plattegrond bijgevoegd met in de rode omcirkeling de buitenlandse oorlogsgraven en in de oranje het Nederlandse graf.

Wilhelmus Mathijs van leuken

Zijn grafsteen vermeldt dat hij is gevallen voor het vaderland. Geboren op 30-12-1919 en op 10-4-1945 gefusilleerd* in Beesel net voor de oorlog eindigde.
Wilhelmus, roepnaam Willem, was lid van de NBS.
Zijn graf is eenvoudig te herkennen aan het oud type steen van de Oorlogsgravenstichting.

*Update 31-7-2023: Arnold Schunck wees me op het document van de Oorlogsgravenstichting/Nationaal archief waarin vermeld wordt dat Willem niet gefusilleerd is maar overleden door een landmijn. Het gehele document is in te zien in het Nationaal archief onder deze link: Nationaal archief
Het boek ‘Onze gevallenen. Blz 202’ meldt een fusillade maar door het tijdstip van overleden, ruim 5 weken na de bevrijding is de doodsoorzaak van het nationaal archief aannemelijker.

Britse, Franse en Duitse oorlogsgraven

In elk een apart hofje vind je de oorlogsgraven naar nationaliteit. Aan het einde van de eerste wereldoorlog komen Franse vluchtelingen naar Weert en worden daar opgevangen. Dan breekt de Spaanse griep uit waar diverse vluchtelingen het slachtoffer van worden. 28 hiervan worden op de begraafplaats Molenpoort begraven en een monument ter nagedachtenis wordt opgericht. Hierop staan de namen van de slachtoffers. Je vindt dit monument aan de rechterzijde vanaf de oude poort gezien.

Links gezien vanaf de oude poort liggen drie Britse vliegeniers begraven, genaamd Swanson, Grew en Campbell. Ze zijn omgekomen op 23 september 1944 toen hun Halifax neerstortte in Weert. Het vliegtuig was opgestegen vanuit Breighton als onderdeel van een aanval op Düsseldorf en Neuss. Op de terugweg werd de Halifax aangevallen door een Duitse Nachtjager gevlogen door Oberfeldwebel Wolfram Möckel. Van de bemanning wisten Robert Nutbrown, Albert Barnes en John Bennett het vliegtuig te verlaten. Nutbrown’s parachute ging echter niet open. Barnes werd gevangengenomen, maar de andere twee wisten te ontsnappen. Swanson, Grew en Campbell kwamen om bij de crash van hun bommenwerper. Nutbrown is begraven in Nederweert.

Nog verder naar links, geheel in de hoek vind je de sarcofaag met de zeven omgekomen Duitsers. Deze zeven Duitsers vielen bij de ‘ramp van Hamont’. De oorlog was net afgelopen in 1918 toen een Duitse munitietrein in Hamont (B) door een onbekende reden ontplofte en er vele doden vielen. Hoeveel precies is nooit duidelijk geworden, minimaal 35 hiervan liggen in Leopoldsburg en 7 dus in Weert.

War cemetery Nederweert

Midden in een woonwijk, omgeven door grote vrijstaande huizen, een park en een speelveld vind je de oorlogsbegraafplaats van Nederweert.
Parkeren kan aan de Monseigneur Kreyelmansstraat waarna je door het park naar de ingang van de begraafplaats loopt. Op de zuilen naast de ingangspoort kun je lezen dat de grond waar deze begraafplaats ligt is geschonken door de Nederlanders en ze eeuwige grafrust hebben.
Hier liggen de 363 slachtoffers die vielen rondom Nederweert voor onze vrijheid. Het grootste deel bestaat uit Britten maar je vindt er ook Australiërs, Canadezen, Nieuw Zeelanders, een Indiër en een Zuid Afrikaan.

De hier begraven gesneuvelden vielen/overleden tussen 21 mei 1944 en 30 juli 1945. Op de site van de Commonwealth War Graves Commision (CWGC) kun je van elke persoon wat informatie vinden. Ik heb een paar graven gefotografeerd, oa van de hoogste rang (Luitenant kolonel), de Zuid Afrikaan (B Grant) en het Indische graf.

Nationaal park de grote Peel. Peel-Raamstelling de Vossenberg

Na een kort ritje vanaf Nederweert kom je aan op de Vossenberg te Meijel. Naast de weg hebben ze in de berm een ruime verharde parkeergelegenheid gemaakt. Hier kun je aan het begin van het park dus je auto kwijt en is de loopafstand minimaal. Volg het zandpad richting de eerste kazemat, zeg trouwens nooit ‘bunker’ als je een kazemat bedoelt. Puristen nemen dit niet in dank af. (wat is het verschil dan tussen kazemat en bunker?)

In de smalle strook bos nu voor je vind je diverse kazematten, volg gewoon de bospaadjes (een rondje langs de kazematten is 900 meter) en je komt ze vanzelf tegen. Ook een reconstructie van een Nederlandse schuttersput en loopgraaf. Met de ‘Bunkerapp‘ maak je het jezelf nog eenvoudiger, deze leidt door het bos naar de verschillende bezienswaardigheden en geeft een seintje als je binnen enkele meters staat van iets waarvan je denkt dat het een berg betonafval is maar het toch een stukje geschiedenis verbergt. Zo kun je zes kazematten, of brokstukken, vinden in het bos.
Ze zijn nooit in actie gekomen tijdens de inval, de Peel-raamstelling verloor zijn effect toen de Duitsers bij Mill met een trein de stelling aldaar kon passeren. Aan het eind van de oorlog zijn ze wel in gebruik geweest door zowel de Duitsers als de geallieerden maar ook toen hadden ze geen beslissende betekenis.

Voor de liefhebbers van een mooi uitzicht kun je de uitkijktoren beklimmen. Je staat dan 22 meter boven het landschap en kijkt over het nationaal park uit.

Ysselsteyn

Voor toekomstige artikelen had ik nog wat foto’s nodig en het is altijd boeiend om even rond te lopen en de veranderingen te volgen. De grasmat is weer mooi groen ipv geel/bruin door alle regen de laatste tijd. Ziet er toch beter uit dan die verdorde aanblik van een lange droge zomer. De vijver/wateroverloop was ook weer redelijk gevuld. Deze stond al erg lang leeg. Her en der waren er wat kruisen omgevallen en er waren aan de zijkanten diverse bomen gerooid. Maar ook in vak AM was een grote verandering. Hier stond een mooie bijzondere boom en deze is gekapt. Zie foto’s hieronder van voor en na.

Gebruikte bronnen

• Boek: Onze gevallenen. Blz 202. W.M van leuken tekst en pasfoto.
• CWGC.com
• Historical wartracker