Laatste wijziging: 1 februari 2024.
Ditmaal een rit door topje van België en daarna Duitsland in. We sloten dag af bij de dagbouwmijnen. De eerste stop was in Luik bij de begraafplaats van Robermont, hierna Aken bij het Waldfriedhof waar je graven uit de eerste en tweede wereldoorlog vindt. Vanaf daar door naar het Hurtgenwald. Wat bunkers bezocht, monumenten en 2 begraafplaatsen. Toen door naar de stad Düren om een graf te bezoeken van een Duitse luitenant Lengfeld die een Amerikaanse soldaat redde tijdens de oorlog. Hierna een kleine oorlogbegraafplaats in de bossen genaamd Ehrenfriedhof Marienbildchen.
Omdat we dichtbij de dagbouwmijnen waren hebben we deze ook bezocht, begonnen bij de kleinste in Inden, daarna Etzweiler en dwars door Garzweiler zijn we naar huis gereden. De planning was via Margraten, enkel we zouden tegen sluitingstijd aankomen waardoor we dit niet gedaan hebben.
Het zal voornamelijk een fotoartikel worden met enkel wat basisinformatie. Buienradar had 0mm regen voorspeld. We hebben de hele ochtend regen gehad, dit maakt de foto’s veelal erg somber. Nu bezoek ik de meeste begraafplaatsen meerdere malen, dus Aken en Luik gaan nog eens opnieuw.
De volledige route kun je hieronder downloaden en in Googlemaps bekijken.
Luik-Robermont begraafplaats
Deze enorme begraafplaats van 44 hectare herbergt talloze graven en dit al een paar honderd jaar. Het oudste gedeelte heeft een beschermde status, hier vind je prachtige statige graven. Je kunt hier uren rondlopen en je verwonderen aan de diverse graven. Geheel groene graven door het mos en groen van de bomen. Dit laten ze zitten waardoor je prachtige verwilderde graven krijgt.
We gingen hoofdzakelijk voor de oorlogsgraven daar dit het onderwerp van de site is, maar je kunt je hier uren vergapen aan de talrijke mooie burgergraven.
Er liggen ruim 300 Belgische oorlogsgraven waarvan de meeste uit de eerste wereldoorlog. Duitse graven zijn overheersend, bijna 800 vind je er hier. Daarnaast kom je Russische, Franse en Italiaanse graven tegen. Ook een Nederlands graf ontbreekt niet. Het monument ter ere van Koning Albert I was helaas afgebroken. Vernield of door ouderdom?
Je hebt meerdere ingangen op deze begraafplaats. De meest handige vonden wij aan de zuidzijde. Rue de Herve kruising met Fraischamps. Parkeergelegenheid naast de doorgaande weg. Bij het binnenkomen ongeveer 100 meter rechtdoor lopen, rechtsaf en dan kom je vanzelf langs de Duitse graven aan je linkerzijde. Vanaf hier kun je ook al het militaire plot zien liggen waar de overige oorlogsgraven op een groot veld liggen. Ze liggen in verschillende vakken bij elkaar. Het Nederlands graf vind je vanzelf als je linksom het veld heen loopt. In de buitenring staan naast elkaar Belgische graven en hiertussen staat het Nederlandse oorlogsgraf.
Aken-Waldfriedhof
Op een dik half uur rijden vanaf Luik vind je aan de onderzijde van Aken het Waldfriedhof. Deze gecombineerde burger/oorlogbegraafplaats herbergt vele slachtoffers van de oorlog. Er rusten ruim 5.000 slachtoffers in vele verschillende nationaliteiten. Het grootste gedeelte hiervan (>95%) zijn Duitsers. De rest bestaat uit Russen, Nederlanders, Belgen, Serviërs, Roemenen, een Fransman een slachtoffer Oostenrijk, een uit Spanje, een Canadees, een Turk, een Hongaar, een Joegoslaaf en 1 Indiër. De afwijkende graven zet ik bij een later bezoek op de foto wanneer ik hier meer tijd voor heb. Voor nu enkel de voornamelijk Duitse graven.
Hürtgenwald
Aangezien het Hürtgenwald groot is en je niet alles op 1 dag kunt zien zijn we naar parkeerplaats Ochsenkopf gereden, dit ligt net links van Simonskall. Je kunt hier diverse routes lopen, wij kozen voor het monument van Robert Cahow en wat bunkers in de buurt. Aangezien we nog een vol programma hadden lieten we het daarbij. Als je de weg (Dürener Strasse) oversteekt loop je via een zandpad langs diverse monumentjes. Helaas zijn hier veel bomen gekapt om windmolens te plaatsen. Het bos is dus erg uitgedund en heeft plaats gemaakt voor prachtige milieuvriendelijke windmolens…. De sporen van de oorlog zullen ook hier verdwijnen, maar gelukkig hebben we de molens nog.
Bunker 113 restanten kon je nog net zien liggen tussen alle omgekapte bomen. De monumenten van oa Robert Cahow zijn nog onaangetast.
Als je de Dürener Strasse uitrijdt in noordelijke richting dan kom je op de 399 welke je richting Vossenack volgt. Na een paar honderd meter ligt er aan de rechterzijde een bushalte en net erna een zandpad rechts de bossen in. Deze leidt naar het monument voor Benno Schott welke hier in oktober 1944 sneuvelde maar pas in 2009 is gevonden en herbegraven op de nabijgelegen oorlogsbegraafplaats Vossenack. Ongeveer halverwege het pad staat aan je linkerzijde het monumentje met foto van Benno en wat informatie. Je rijdt er zo aan voorbij, erg opvallend is het niet in de zomer. Verderop bij het klimbos kun je keren.
Looproute vanaf parkeerplaats Ochsenkopf. Let wel, er zijn nog meer bunkers te vinden als je het pad verder afloopt. Wegens tijdgebrek hebben we dit niet gedaan.
Vossenack begraafplaats
Deze oorlogsbegraafplaats bezocht ik reeds eerder en heb toen alle monumentjes en diverse graven gefotografeerd. Voor nu beperkte ik het bezoek tot het graf van Benno Schott en een overzichtsfoto. Het weer was niet uitnodigend om mooie foto’s te maken.
Hürtgen begraafplaats & Düren-Friedhof Rölsdorf (nieuwe)
Ook deze begraafplaats had ik reeds eerder bezocht, ook toen in de regen. Bij binnenkomst zie je een herdenkingspaneel staan voor Leutnant Friedrich Lengfeld. Deze probeerde gevaar voor eigen leven een Amerikaanse soldaat te redden. De soldaat lag al uren te schreeuwen om hulp van zijn maten nadat hij gewond was geraakt in een mijnenveld. De Leutnant Lengfeld gaf zijn mannen de instructie niet te schieten op medics die eventueel zouden proberen de Amerikaan te bereiken.
De Amerikanen kwamen echter niet waardoor Friedrich zelf een hulpactie startte. Hij ging met wat mannen proberen de gewonde Amerikaan te bereiken maar stapte hierbij op een landmijn. Zwaar gewond werd hij afgevoerd en is even later overleden. Hij heeft nu een mooi monument op de Hürtgen soldatenfriedhof voor deze heroïsche daad.
Zijn graf is echter hier niet te vinden. Deze ligt enkele kilometers verderop op een burger begraafplaats te Düren-Rölsdorf. Je hebt in dit plaatsje 2 begraafplaatsen, een oude en een nieuwe.
Je moet de oude hebben aan de Am Schlagbaum. Er ligt een ruime parkeerplaats voor de deur waar je de auto kwijt kan. Je kunt op meerdere manieren naar binnen. Via de hoofdingang, dan ga je hierna rechtsaf en volgt het pad terwijl je rechts aanhoudt. Je ziet dan op een gegeven moment aan je linkerzijde het erehofje liggen. Er staat een groot kruis wat je niet makkelijk kunt missen.
Als je zij-ingang neemt rechts van de hoofdingang loop je ineens op het erehofje.
Puur op graftekst ga je zijn graf (momenteel augustus 2021) niet vinden. De letters zijn geheel dichtgegroeid met mos en ander groen waardoor het haast niet te lezen is. Als je voor het kruis staat vind je zijn graf links aan de zijkant. Enige graf met een lantaarn en een fotootje erbij. Hoe het met de Amerikaanse soldaat is afgelopen is ook helaas onbekend gebleven.
De graftekst luidt:
Friedrich Lengfeld
+ 29-9-1921
† 12-11-1944
Ehrenfriedhof Marienbildchen
Deze begraafplaats ligt (nog) enigszins diep in de bossen verborgen. Nog? Ja ook hier werd erg massaal gekapt op het moment van bezoek. De begraafplaats is ook niet (legaal) met de auto te bereiken.
Als je de auto wil parkeren kan dat aan de Meroder Bach in Merode. Dit ligt op 15 minuten rijden ten westen van Düren. Je moet hierna nog een dikke kilometer lopen via de bospaden. De parkeerplaats zag er uit als een lugubere afwerkplek waardoor ik er voor koos om met de auto naar de begraafplaats te rijden. Je kunt de bordjes volgen, let wel dit is dus niet toegestaan.
Aan de Schmiede Strasse ligt ook een parkeerplaats die er wat netter uit ziet. Dit is echter wel nog verder lopen. (zie afbeelding hieronder)
Op deze begraafplaats liggen 226 gesneuvelden. 128 hebben een eigen graf en 98 gesneuvelden zijn verdeeld over 2 verzamelgraven. De meesten zijn gevallen bij de slag om het Hürtgenwald rond november/december 1944. Velen zijn 18 tot 20jarige Fallschirmjäger.
Het is een klein begraafplaatsje verscholen in de bossen. Een perk met graven omringd door een rood grindpad. Tegen de boom aan het hoofd van de begraafplaats hangt een houten mariabeeld met ervoor een tafel/altaar met de tekst “Wo Liebe im Herzen lebt vergißt man Euch nie! Den Gefallenen und Vermißten von Merode”
