Begraafplaatsfotografie

Laatste wijziging: 1 februari 2024.

Ik krijg wel eens emails waar mensen vragen om tips over begraafplaatsfotografie, hoe ik bepaalde foto’s maak. Niet dat ik pretendeer een expert te zijn, verre van, maar ik liep en loop soms tegen dezelfde vragen en problemen aan.
Op deze pagina probeer ik de vragen te beantwoorden en tips te geven over hoe ik bepaalde dingen doe op fotografiegebied. Het is dus geen cursus fotografie, daarvoor heb je hele mooie sites van fotografen die de manier van fotograferen beschrijven en die voor algemene kennis onmisbaar zijn.
Enkel heb je niks aan specifieke tips van een wildfotograaf met een telezoomlens die gecamoufleerd uren lang in de bosjes ligt te wachten op een zeldzame eekhoorn die soms 5 sec uit zijn boom komt springen en daarna weer een dag verdwijnt. Grafstenen staan op een vaste locatie, springen niet weg en gecamoufleerd op een begraafplaats rondlopen levert nog meer rare blikken op dan je nu soms al krijgt als je met een fototoestel rondloopt tussen graven.

Benodigde spullen

Wat heb je nodig voor begraafplaatsfotografie? In principe enkel een camera, dus een mobieltje zou al prima zijn. Huidige mobieltjes zijn van goede kwaliteit en je kan er dus prima mee fotograferen. Ik richt me echter met mijn tips op de fotografen die een spiegelreflex of systeemcamera gebruiken. Voor de handigheid ga ik even uit dat je kennis van fotografie en het materiaal minimaal is en dat je door de spreekwoordelijke bomen het bos niet meer ziet in fotografieland wanneer je op een website van een fotografiewinkel rondneust. Let wel, mijn tips qua materiaal zijn puur gericht op begraafplaatsfotografie en waar deze uiteraard ook wel gelden voor andere takken van fotografie zullen ze voor bepaalde zaken absoluut niet toepasselijk zijn. Ik gebruik zelf enkel Canon, dus mijn tips zijn die kant op gericht maar je kunt net zo goed een ander merk nemen.

Body

In cameraland heb je een enorme keuze uit talloze bodies waarmee je een camera gaat samenstellen. De prijzen zijn helaas wel erg hoog tegenwoordig maar je kunt ook prima 2ehandse modellen vinden.
Maar door de keuze die je hebt is het lastig kiezen zeker als je niet weet waarop te letten. Als eerste kies je tussen een systeemcamera of een spiegelreflex. Ik ga hier niet diep op in, beide voldoen prima voor deze tak van fotografie. Snelheid van een systeemcamera is bijvoorbeeld leuk, dat je 400 foto’s in een paar seconde kunt maken zonder onderbrekingen, maar ga je zoveel foto’s maken van 1 grafsteen? Bang dat hij snel wegloopt hoef je niet te zijn. Dus een spiegelreflex voldoet ook prima voor deze tak. Een groot voordeel (nu nog tenminste) is de keuze uit lenzen voor spiegelreflex. Voor systeemcameras is die keuze nog wat beperkter. Denk wel na over de toekomst, wil je naast begraafplaatsfotografie ook andere soorten fotografie gaan doen maak dan een goede keuze. Ook is het geen probleem met een goedkope instapper te starten als je nog niet zeker weet of fotografie je hobby is.
Wil je ook gaan filmen met je fotocamera, zorg dan dat je een body kiest die ook hiervoor geschikt is.

Wat zijn handige dingen die een body dient te hebben voor graffotografie? (de meeste zaken vind je al standaard op een beetje degelijke body)

• Zorg dat hij ruim selecteerbare autofocuspoints heeft. Des te meer van deze selecteerbare punten je hebt des te vrijer je bent in het plaatsen van je onderwerp. Goedkopere bodies hebben een zeer beperkt aantal AFpoints wat in je nadeel kan werken.
• GPS is handig maar niet perse nodig al vind ik het handig om later eens terug te kunnen kijken waar een specifiek graf ook alweer was op de begraafplaats.
• Optie voor een extern scherm (HDMI aansluiting) of een kantelbaar scherm is een pré.
• Een instelbare timer is onmisbaar al is dit met een afstandsbediening ook op te lossen. Moet er wel een aansluiting op zitten uiteraard.
• Staar je niet blind op het aantal megapixels. Het is leuk dat je camera foto’s maakt van 50 MB per stuk maar het kost je een berg ruimte op je geheugenkaartje en naderhand op je pc. 20 a 25MB is voor veel doeleinden meer dan prima.
• Kijk wat voor type geheugenkaartjes erin gaan. Sommige camera’s gebruiken exotische geheugenkaarten die enorm veel geld kosten en waar de normale gebruiker echt geen voordelen uithaalt tov een standaard type geheugenkaart.
• Een body die in RAW kan schieten is wel handig. Sommigen kunnen enkel JPGformaat aan. Met RAW kun je naderhand op de pc nog vele nabewerkingen doen aan je foto’s die met JPG niet of lastig te doen zijn. Voordeel van JPG is kleiner formaat foto’s, dus minder ruimte op je kaartje. Uiteraard zijn er nog meer voor- en nadelen maar dat kun je beter lezen op fotografiesites.

Objectiefkeuze

Is er een gouden keuze qua objectief? Nee!
Ik zelf gebruik er drie voor mijn doeleinden. 14-24mm, 24-70mm, 70-200mm. Waarom drie? Een objectief die een bereik had van 14 tot 200mm zou ideaal zijn maar die zijn er niet in de specificaties die ik wil. Wil je maar 1 objectief meenemen?
Ga dan voor een 24-70 of 24-105mm hier kom je bijna overal wel mee weg. Sommigen zweren bij prime-lenzen. Dan heb je een vast brandpunt, bijv 50mm. Dit zijn vaak goedkopere maar toch goede kwaliteit lenzen. Je moet enkel zelf steeds van standpunt veranderen als je wil in/uitzoomen. Voor mijn doeleinden niet geschikt. Ik heb het geprobeerd maar na een half jaar toch weer verkocht.

Een laag getal brandpuntafstand heeft als voordeel dat je dichtbij het onderwerp kunt staan en het toch geheel op de foto past. Hierover later meer. Een eveneens belangrijke factor is het diafragma aangegeven met de letter f. Duurdere objectieven kunnen grotere diafragma’s aan, welke aangegeven worden door lagere getallen. Globaal kunnen de meeste objectieven vanaf f4 a f5.6 wel aan, (veelal) duurdere kunnen f2.8 of zelfs f1.0 aan. Wat dit voor effect op je foto heeft laat ik hieronder zien. De uitleg over het diafragma ansich laat ik ook weer over aan fotografiesites. Dat gaat te ver voor deze pagina.
Welk merk je moet kopen laat ik aan jezelf over, zorg wel dat je de juiste lensmount koopt die op je camera past. Over het algemeen geldt wel dat goed glas veel geld kost.

Links: Foto op 145mm met een diafragma van f10. Je ziet dat een redelijk groot gebied van de foto scherp is. Er is echter niks wat echt opvalt daar waar je aandacht heengetrokken wordt.

Rechts: Dezelfde foto op 145mm maar nu met een groot diafragma van f2.8. Het scherptegebied is erg klein en hiermee leg je de aandacht op 1 steen.
Hier kun je dus de aandacht van de kijker mee sturen als er eigenlijk teveel te zien is op een foto. Beide varianten kun je dus gebruiken om wat afwisseling te genereren.
Ik maak bijna altijd 2 foto’s van eenzelfde graf, één op f2.8 en een ander op f10 of f22 etc. Dan kan ik thuis alsnog kiezen welke ik gebruik en soms is het handig om iets op de achtergrond te kunnen lezen/zien voor je eigen info.

Statief en statiefkop

Onmisbaar in deze tak van fotografie, althans mijn inziens. Ik neem altijd een statief mee want dat heeft diverse voordelen, welke lees je straks.
Welk statief moet je kopen? Heb je een beperkt budget, koop een aluminium variant. Deze zijn wat zwaarder dan de carbon variant maar stukken goedkoper en kwalitatief goed.

Ik heb gekozen voor een Leofoto Ranger RF-224C statief met LH-25 statiefkop die momenteel voor €199,- over de toonbank gaat. De meegeleverde statiefkop kun je meteen op Marktplaats zetten want daar heb je niets aan met een zware body/lens combi. Het statief is echter verrassend stevig en licht voor een acceptabele prijs.
Hij kan 6 kilo dragen, dat is voldoende voor de meeste combinaties die je gebruikt op een begraafplaats. Je kunt hem ook erg laag zetten, tot bijna op de grond. Ook erg belangrijk zodat je niet de camera zelf op de grond hoeft te zetten als je vanuit kikkerperspectief wilt fotograferen. Ook kan hij tot op ooghoogte al merk je dan wel dat hij zwakker/instabieler is. Maar daarentegen, de keren dat ik zo hoog fotografeer kan ik per jaar op 1 hand tellen.

Als statiefkop/balhoofd heb ik gekozen voor een Sunwayfoto XB-52 Balhoofd. Deze zijn inmiddels flink goedkoper geworden en met €299 goed betaalbaar.
Inderdaad een stuk duurder dan het statief, maar goedkoop is vaak duurkoop bij statiefkoppen al kun je het nog veel gekker maken. Voor deze tak van de hobby voldoet de Sunway echter prima. Hij kan 60kilo draagkracht aan. Niet dat mijn camera zoveel weegt en het is 10x zoveel als het statief aan kan, maar als je investeert in een statiefkop die bijvoorbeeld 10 kilo aan kan dan krijg je spijt. Waarom? Been there done that. Wat doe je bij graffotografie? Je stelt op, maakt een foto en je loopt weer verder naar een ander graf. Tijdens het lopen houd ik mijn camera/statief combi vast aan het statief net onder de kop waardoor je bij een goedkoop statiefkop de kans hebt dat je camera naar beneden of opzij zakt doordat de kogel niet stevig genoeg geklemd kan worden. Dan kun je steeds je camera weer opnieuw omhoog stellen en de klemmoer vast draaien. Nog irritanter is dat de camera tijdens het fotograferen begint te verlopen. Als je altijd recht vooruit fotografeert heb je niet eens een statiefkop nodig, maar je wil wel eens schuin omhoog, schuin omlaag of van landschap naar portretstand gaan. Dan is het handig dat de camera blijft staan ipv steeds wegzakt. Ergo, zorg dat hij voldoende klemkracht heeft. Hoe groter de diameter van de kogel des te beter is hij te klemmen.

Dit is een beetje de basis van wat je nodig hebt.

Praktische fotografietips op de begraafplaats

Ik ga gewoon een dag beschrijven zoals ik fotografeer. Is dat DE manier? Voor mij wel, voor jou misschien niet. Haal er de punten uit waar je iets mee kunt en laat de rest links liggen. Heb je vragen of opmerkingen waarom ik het niet beter zo of zo kan doen? Stuur een mail met je opmerking, ik leer er graag van.

Ik begin altijd online en daar naar begraafplaatsen te zoeken die ik wil gaan bezoeken en bekijk hoe deze eruit zien. Google maps is hier ideaal voor.
Hierop baseer ik vaak welke setup ik mee neem. Soms staan er online begraafplaatsplannen en registers, dan kun je een bepaald graf sneller vinden. Ook maak ik een tijdplan, de mooiste tijden zijn vaak ’s ochtends vroeg en ’s avonds laat tijdens het gouden uur. Veelal de tijden dat je niet meer aanwezig mag of kan zijn op een begraafplaats. Afgezonderd daarvan heb je sowieso met de stand van de zon te maken. Met tegenlicht kan mooi zijn, maar zon in de rug is vaker wel idealer. Met apps op je telefoon of de site suncalculator kun je de stand van de zon zien op het gewenste tijdstip en op de gewenste locatie.

Als ik het graf heb gevonden wat ik wil fotograferen, of gewoon een graf zie wat ik interessant of mooi vind dan kijk ik eerst wat rond of er mensen in de buurt staan. Ik zet zelden mensen op de foto. Jij bent daar voor je hobby, andere mensen zijn veelal daar om het graf van hun dierbare te bezoeken en die zitten misschien niet te wachten op een fotograaf die hen op de foto zet. Als er niemand in de buurt is bouw ik mijn spullen op. Afhankelijk van de hoogte van het graf stel ik mijn statief in, meestal is dat op kniehoogte. Je monteert de camera met het gewenste objectief. Omdat mijn camera geen kantelbaar achterscherm heeft monteer ik een extern mini scherm welke ik kan kantelen zodat ik handig op mijn scherm kan kijken en zo de compositie kan bepalen. Naast voor mijn eigen gemak is het ook vreemd om op de grond te gaan liggen op een begraafplaats om een foto te maken omdat je anders niet door de zoeker kunt kijken. Op het scherm heb ik tevens ook een waterpas gemonteerd. Scheve horizonnen zijn hiermee te voorkomen of het scheelt weer nabewerking.

Kleine tip, stel je statief zo op dat één van de drie poten naar voren gericht staat. Verzuim je dit en laat je hem naar achter gericht staan dan loop je kans dat je combinatie zo voorover valt.

Keuze objectief

De keuze van het objectief baseer je uiteraard op wat voor foto je wil maken maar soms heb je geen keuze en moet je voor een groothoek of fisheyelens kiezen. Bij vele onderwerpen bepaal je zelf de afstand naar je object, maar op diverse begraafplaatsen heb je met smalle paden te maken, of planten en andere grafstenen waardoor je echt niet verder naar achter kunt. Overbodig te zeggen dat het uit respect voor de graven niet aan te raden is om over grafstenen te klimmen voor je ideale foto al hebben bepaalde mensen hier geen problemen mee en doen ze alles voor de foto.
Om toch het hele graf op de foto te krijgen kies je voor een lens met bijvoorbeeld een brandpuntsafstand van 14mm. Hoe kleiner dat getal des te meer zie je op de foto, of te wel je uitsnede is groter. Met een objectief met een brandpuntsafstand van 24mm krijg je minder beeld dan met die van 14mm, tenzij je een paar stappen naar achter doet met de 24mm. Maar juist die optie ontbreekt vaak. Heb je geen groothoek dan heb je of pech of je moet een andere compositie kiezen.

Uitleg foto’s hierboven: Hier is een groothoeklens gebruikt [Sigma 14-24mm] welke is maximaal uitgezoomd tot 14mm. Daarmee heb ik 2 foto’s gemaakt.
Eén met diafragma f2.8 en één met diafragma f10. Je ziet weinig verschil tussen f2.8 en f10 in dit geval. Dat komt omdat de afstand tot het onderwerp erg klein is en er niet ingezoomd is.

Je ziet dus dat de combinatie behoorlijk dicht op de grafsteen staat en dat het onderwerp nog niet beeldvullend is. Dit is dus ideaal en een voordeel als je weinig ruimte voor het graf hebt. Een nadeel is de vervorming/bolling aan de zijkant.
Het kruis links er naast staat al erg schuin omdat ik niet geheel recht voor het onderwerp staat. Dit is redelijk te corrigeren met software, maar voorkomen doe je het niet. Ik gebruik hem vooral als ik meerdere graven tegelijk op de foto wil of wanneer je echt weinig ruimte hebt. Verder blijft hij 90% van de tijd in de tas.

Uitleg foto’s hierboven: Hier is een gewone zoomlens gebruikt [Canon 24-70mm].
Op de eerste foto zie je de opstelling waarbij ik volledig ingezoomd heb op 70mm. Je hebt dan een afstand van +- 3 a 4 meter nodig, op 24mm kun je dus nog een stuk dichterbij om dezelfde uitsnede te behalen. Foto 2 is het resultaat op 24mm met diafragma f2.8, foto 3 met diafragma f10.
Foto 4 en 5 zijn genomen op 70mm met diafragma f2.8 en f10 waarbij de afstand tot de grafsteen dus is vergroot om dezelfde uitsnede te behouden.
Hierbij is het verschil tussen zoomen en f2.8 en f10 duidelijk te zien. Mijn voorkeur gaat ook altijd volledig ingezoomd op 70mm boven max uitgezoomd op 24mm. Maar je moet daarvoor wel weer de ruimte hebben. Een voor- of nadeel is ook dat alles wat op de achtergrond te zien is groter wordt doordat je flink inzoomt, maar het onderwerp blijft even groot in beeld.

Uitleg foto’s hierboven: Hier is een gewone telelens gebruikt [Canon 70-200mm].
Op de eerste foto zie je de opstelling waarbij ik volledig uitgezoomd heb op 70mm. Je hebt dan een afstand van +- 3 a 4 meter nodig. Foto 2 is het resultaat op 70mm met diafragma f2.8, foto 3 met diafragma f10.
Op foto 4 zie je de opstelling waarbij ik maximaal ingezoomd heb op 200mm voor foto’s 5 en 6. Je ziet dat ik dan op een behoorlijke afstand van +- 9 meter moet staan. (het onderwerp is het meest rechtse kruis op de 2e rij.)
Foto 5 en 6 zijn genomen op 200mm met diafragma f2.8 en f10 waarbij de afstand tot de grafsteen dus is vergroot om dezelfde uitsnede te behouden als op 70mm.
Hierbij is het verschil tussen zoomen en f2.8 en f10 duidelijk te zien. Ook hier gaat mijn voorkeur naar volledig ingezoomd op 200mm boven max uitgezoomd op 70mm. Maar je moet daarvoor wel weer veel ruimte hebben. Met deze lens moet je dus de ruimte hebben en wat creatiever zijn in juiste locaties vinden. Ik ga vaak 2 rijen verderop staan en dan tussen alle graven door fotograferen en er 1 graf uit laten “poppen” door diafragma f2.8.

_{Opmerking: Je ziet dat de 70-200mm lens zweeft aan de body. Normaliter doe ik dit niet en staat de combinatie op het statief van de lens zelf omdat dit veel steviger is. Enkel had ik geen gereedschap bij en de montageplaat was te ver naar achter gemonteerd waardoor ik deze niet op de juiste positie kon draaien. Les: Neem altijd je gereedschap mee zoals inbussleutels.}

Op vele burgerbegraafplaatsen kom je niet weg met de 70-200mm tenzij je voor detailfoto’s gaat of staand over andere graven heen fotografeert.
Daarvoor raad ik dus iets ind e range van 24-70mm of een 24-105mm aan.

Compositie

Er zijn allerlei regels waaraan je moet voldoen om een goede foto te maken. Termen als “de regel van derden” en “gulden snede” zul je misschien wel eens gehoord hebben. Je kunt hier stijf aan vasthouden of doen wat JIJ mooi vindt. Fotografeer je om anderen tevreden te maken dan volg je regels, vind jij het mooi om foto’s onder 15graden schuinte te maken of enkel in portretstand dan doe je dat.
Ik varieer regelmatig, meestal met de regel van derden in het achterhoofd maar ik centreer net zo goed mijn onderwerp pal in het midden. Enige regel die ik wel zoveel mogelijk zou aanhouden is; fotografeer zoveel mogelijk op de hoogte van je onderwerp. Laag bij de grond dus in deze tak van fotografie. Schuin van boven is wel het makkelijkste, je hoeft niet te bukken maar je maakt een beeld zoals iedereen normaliter al het graf ziet. Maar als jij dit mooi vindt dan is het jouw keuze om het zo te doen. Vanuit kikkerperspectief is ook mooi, dan is het handig als je het statief zo laag kunt zetten dat je camera bijna op de grond staat.

Zie hieronder 3 standpunten.
Foto 1 is de meeste luie stand, gewoon vanuit staande positie ook wel vogelperspectief genoemd. Iedereen ziet het onderwerp normaliter uit deze stand, dus het komt vaak saai over.
Foto 2 is vanuit het kikkerperspectief gezien. De camera kan niet lager en fotografeert schuin omhoog zoals een kikker de wereld ziet.
Foto 3 is op ooghoogte tov het onderwerp. Bij graven dus vaak knie of heuphoogte. Variatie tussen de 2 laatste vormen is mijn tip.

Om terug te komen op de eerder genoemde autofocuspoints, des te meer je deze hebt des te beter kun je kiezen waarop je scherpstelt. Waar je deze op automatisch kunt zetten zodat de camera zelf kiest waarop hij focust is het beter deze vast te zetten zodat jij bepaalt wat er scherp gesteld wordt.
een camera kiest meestal zelf het punt wat dichtbij staat om daarop scherp te stellen, maar wil jij dat ook? Vaak niet, dus kies zelf mbv de AFpoints.

Bij de wat goedkopere cameras heb je minder van deze focuspoints verspreid zitten over je scherm. Wat is daar het nadeel van? Je wil dus zo vrij mogelijk zijn in het kiezen van het punt wat je scherp stelt. Of dit nu geheel linksboven of rechtsonder zit, jij wil kunnen bepalen wat er scherp gesteld wordt. Sommige cameras hebben een paar punten in het centrum en daar houdt het dan mee op. Als je onderwerp dan linksonder in het scherm zichtbaar is, dan kun je daar niet op scherpstellen en moet je het onderwerp centraal in het scherm plaatsen. Iets wat je dus niet perse wil.

Camera-instellingen

Veelgestelde vraag; wat zijn jouw camera-instellingen, dan kan ik die gebruiken en ook een goede foto maken. Elke fotograaf past zijn instellingen aan op het moment dat ie de foto gaat maken. Niemand stelt standaard zijn camera in op 1 instelling en fotografeert zo de hele dag. Als je alles nog moet leren kun je meerdere dingen doen. Thuis in de tuin veel oefenen en kijken wat alle instellingen doen en daarna doorgaan met oefenen op je echte onderwerpen. Fouten maken hoort daarbij, daarom veel thuis oefenen. Wat ik voorheen veel deed, handmatig de instellingen maken die ik dacht dat goed waren en daarna als backup op de automatische stand ook nog een foto maken zodat ik in elk geval een “normale” foto van het onderwerp had die zeker niet mislukt was door een foute instelling. Als je een bevriende fotograaf hebt dan kun je ook die persoon om tips vragen bij het instellen en samen op “oefening” gaan.

Ik heb wel altijd een startinstelling. Ik fotografeer nagenoeg altijd in de AVstand (Aperture Value). De TVstand (Time value) gebruik ik op begraafplaatsen nooit. Wil je op veilig gaan dan gebruik je de auto- of Pstand. Wil je alles zelf instellen en in de hand houden dan ga je voor de M (manual) stand. Dan moet je alles zelf doen. Het kan, maar zoals ik zei kies ik voor de AVstand omdat de camera dan zelf de sluitertijd kiest.
Ik wil zelf de diafragmaopening bepalen zodat ik de scherptediepte kies. Even simpel gezegd, hoe lager het getal achter de f, hoe kleiner de scherptediepte. Waarom zou je daarvoor kiezen? Als je objectief tot f2.8 kan en je kiest daarvoor dan is het gebied wat scherp is in de foto erg klein. Niet dat er in het midden een klein gebied scherp is en de rest wazig, maar alles wat op dezelfde afstand staat tov je camera is scherp en de rest erachter en gedeeltelijk ervoor wordt onscherp. Kies je voor f22 bijvoorbeeld dan is bijna alles in je foto wel scherp.

Overige instellingen

Fotografeer zoveel mogelijk op ISO 100. Ook bij slechter weer. Ik wil zo min mogelijk ruis in de foto en hoe hoger de ISOwaarde des te meer ruis. Bij dure camera’s valt het minder op en kun je hogere waardes aan voor het storend wordt. Maar als je op een statief fotografeert is het niet interessant bij een stilstaand object dat de sluitertijd 2 sec wordt. Let wel, bij een stilstaand object. Bewegende objecten zoals een voertuig worden een streep als je die met een lange sluitertijd fotografeert. Ook mooi, maar niet altijd de bedoeling. Maar ook heen en weer bewegende bomen of takken worden wazig bij lange sluitertijden waardoor je soms beter voor hogere ISOwaardes kunt kiezen zodat de sluitertijd weer korter wordt. Abracadabra wat ik nu vertel? Lees je dan in op een fotografiesite of koop boeken voor beginners.

Timer. Ik fotografeer altijd met een timer (als ik vanaf een statief fotografeer uiteraard). Waarom? Als je zelf de sluiterknop indrukt tijdens het fotograferen dan breng je toch een trilling in het geheel wat bewegingsonscherpte kan geven. In de praktijk valt het vaak mee, maar waarom risico nemen? Ik zet hem op 2 sec. Dus 2 sec na het loslaten van de sluiterknop maakt hij een foto. Soms heb je zon in de rug die lange schaduwen maakt op je onderwerp, stel dan de timer in op 10sec. Druk af en loop weg zodat de schaduw van jezelf niet meer op het onderwerp valt. Of pas je compositie aan.

Foutjes

Iedereen maakt fouten en dat is niet erg, je leert er van. Hieronder wat voorbeelden van mijn “foutjes” die je snel overkomen. Je bent vaak te gefocust op het onderwerp en dan let je niet op de omgeving of daar storende elementen aanwezig zijn. Dit kunnen voorwerpen zijn maar ook mensen. Maak je een mooie foto van een oud graf, staat er op de achtergrond een persoon met een felrode jas. iedereen die de foto bekijkt wordt naar die rode jas geleidt omdat die aandacht trekt. Wacht dus even tot mensen weg zijn. Klinkt heel vanzelfsprekend, maar let maar eens op foto’s van diverse dingen hoe vaak daar storende elementen in te zien zijn.

Foto 1. Er staat een bordje met uitleg naast het graf welke er gewoon storend uitziet maar ook een schaduw werpt op de steen. Indien mogelijk verwijder je dit soort bordjes en plaats je ze naderhand weer terug. Vergeet dit niet, alles wat je wegneemt/verplaatst zet je weer op de juiste plek terug.

Foto 2: Ik heb het bordje verwijderd maar ik was te gefocust op de tekst op de steen dat deze goed leesbaar was waardoor ik de bloempot over het hoofd zag en ook het tuingereedschap tegen de heg. Uiteraard zag ik dit thuis pas. Gelukkig bestaat er iets als Photoshop en daarmee laat je bepaalde zaken spoorloos verdwijnen.

Foto 3: Bewerkte foto waar de storende elementen verwijderd zijn. Toch niet helemaal tevreden, mijn compositie had wat anders moeten zijn. Nu staat er teveel van het “storende” graf achter het onderwerp in beeld. Een stap naar rechts en wat schuiner gefotografeerd had dit waarschijnlijk verholpen al zou het kunnen dat ik een ander storend element achter de steen heb laten verdwijnen door voor dit standpunt te kiezen of ik kon niet naar rechts.

Foto 1: Deze heb ik expres genomen omdat het me meteen opviel. De schaduw van mijn cameracombinatie is ook een foutje, ook dit is met photoshop weg te poetsen maar voorkomen is beter. Maar bij het opstellen van de camera zag ik dat het beeldje van een engel met zijn vleugels ergens anders op lijkt door de stand van de zon. De schaduw die het engeltje maakt lijkt meer op een staand konijn met grote oren die een Hitlergroet brengt. Maar goed, ik zal maar geen Rorschachtest doen.

Foto 2: Storend element welke de grafsteen zo maskeert dat de tekst maar gedeeltelijk te lezen is. Even het element verwijderen en na de foto terugzetten. Ik doe dit overigens enkel als er niemand in de buurt is voordat ze me aanzien als grafschenner. Zeker als het weer in het nieuws is geweest merk je op begraafplaatsen dat je wordt aangekeken als vreemdeling. Beheerders komen ook regelmatig op mij af met de vraag wat ik kom doen. Een korte uitleg is vaak voldoende en meestal gaan ze enthousiast vertellen over de begraafplaats.

Foto 1: Compositiefout. Je aandacht wordt meteen op de donkere steen naast het onderwerp gevestigd, deze valt teveel op. Zorg dus dat je onderwerp eruit springt.

Foto 2: Camera een stukje verplaatst zodat de donkere steen grotendeels buiten beeld valt. Stukken beter zo.

Lijst van dingen waar je op kunt letten en hoe op te lossen

• Zoals hierboven al gemeld. Storende elementen zoals gereedschappen, bordjes of mensen in beeld. Oplossing: Wacht tot mensen weg zijn. Verplaats storende elementen tijdelijk voor de foto.
• Foute compositie waardoor aandacht afgeleid wordt. Oplossing: Bekijk je foto na het fotograferen en her positioneer.
• Onscherpe of bewogen foto’s. Oplossing: Controleer ter plekke op je achterscherm of je onderwerp scherp is. Zo nee, maak een nieuwe foto. Als je hier pas thuis achter komt vanwege een foute instelling kun je alles weggooien.
• Idem als hierboven met out of focus foto’s. Jij dacht scherp te stellen op de tekst maar een bloem wapperde op en neer net op het moment van scherpstellen waardoor de bloem scherp is en de tekst out of focus. Oplossing: Controleer ELKE foto ter plekke of hij naar wens is.
• Graftekst niet te lezen op de foto. Oplossing: Neem een zachte borstel/handveger mee en maak het graf schoon. Beschadig uiteraard het graf niet, dit werkt enkel als het gewoon vies is. Oude monumentale graven zijn verweerd of hebben een oude patina, blijf daar af. Dan maar geen leesbare tekst. Wat soms wel werkt en waar je niets mee beschadigd. Neem/leen een gieter ter plaatse en giet water over de steen. Hiermee wordt het contrast verhoogd. Water beschadigt nooit een steen, oud of nieuw.
• Het beoogde graf ligt teveel ingeklemd tussen andere graven die je niet op de foto wil. Bijvoorbeeld een nieuw graf langs een eeuwenoud graf. Oplossing: Nog geen gevonden helaas. Loop hier ook regelmatig tegenaan. Weg photoshoppen kan, maar meestal draait het uit op een andere compositie te kiezen die recht van voren is en dus veelal saai. Ik fotografeer zelden in portretstand, ik vind dat zo lelijk. Mijn ogen staan naast elkaar en niet boven elkaar, dus ik wil landschapformaat foto’s.

Dit was wat ik wilde meegeven, het artikel zal zo nu en dan worden voorzien van updates of herschreven worden wanneer ik van inzicht verander of wanneer ik wat bijleer. Heb je vragen? Stel ze via het contactformulier.